Actievoerders van de Occupybeweging in San Francisco werken aan een kredietcoöperatie die een alternatief moet vormen voor de grote banken waartegen ze protesteren. De instelling is geïnspireerd door de Grameenbank in Bangladesh, de pionier van het microkrediet.
Vrijdag trokken van New York tot San Francisco duizenden betogers van de Occupybeweging door de straten. Ze zetten het protest voort tegen de gedwongen verkoop van huizen van kredietnemers die hun schulden niet kunnen terugbetalen. Hier en daar werd de ingang van banken als JP Morgan Chase Bank of Wells Fargo versperd of brachten ludieke acties de financiële problemen van studenten of omstreden investeringen in private gevangenissen onder de aandacht.
Brian McKeown, een activist van Occupy San Francisco, vindt dat betogen tegen de grote banken niet volstaat. Binnen enkele weken vraagt hij samen met een aantal medestanders de erkenning aan van een kredietcoöperatie, de People’s Reserve Credit Union (PRCU). Het initiatief wordt aangemoedigd door Occupy San Francisco.
Microleningen
De Grameenbank in Bangladesh staat model voor de PRCU. McKeown bracht er drie maanden door om meer te leren over microkrediet. Net als de Grameenbank in Bangladesh zal de PRCU lage rentevoeten hanteren en vooral leningen toestaan aan mensen die bij banken of zelfs bij andere kredietcoöperaties geen kans maken. Ontleners moeten een financiële en zakelijke opleiding volgen en krijgen begeleiding om hun zaak te laten slagen en hen te helpen hun lening terug te betalen.
Volgens Tim Mayer, een ondernemer uit San Francisco die McKeown adviseert, zal de PRCU dezelfde diensten aanbieden als andere banken. “Maar de raad van bestuur zal zich niet richten op de winst voor de aandeelhouders, maar wel op het welzijn van de klanten.”
In ontwikkelingslanden bedragen microleningen soms maar 100 euro, maar McKeown wil leningen van ongeveer 1000 dollar (777 euro) aanbieden. Dat lijkt weinig in een stad als San Francisco, maar volgens McKeown kan een beginnende juwelensmid daarmee het nodige gereedschap kopen, of kan iemand die computerapplicaties wil ontwerpen er een tweedehandsserver mee versieren. Naarmate de bank groeit zouden ook jongeren kunnen aankloppen voor een studielening.
Bescheiden startkapitaal
McKeown zegt dat hij een raad van bestuur klaar heeft, maar wil de namen nog niet vrijgeven. De leden van de toekomstige coöperatie moeten hun zeg nog doen over de kandidaten.
Voor de erkenning is ook een businessplan nodig, terwijl McKeown ook moet aantonen over voldoende kapitaal te beschikken. McKeown zegt dat hij al steun heeft van enkele kapitaalkrachtige mensen; een benefietconcert moet nog meer geld in kas brengen. McKeown mikt op een beginkapitaal van 250.000 tot 500.000 dollar (194.000 tot 388.000 euro).
De Amerikaanse Federatie van Kredietcoöperaties voor Gemeenschapsontwikkeling (NFCDCU) raadt een beginkapitaal aan van 1 à 2 miljoen dollar (777.000 tot 1,6 miljoen euro). “De eerste jaren zijn verlieslatend”, zegt Rafael Morales van de NFCDCU. “Hoe hoger het kapitaal, hoe meer kans op succes.”
Maar andere experts geloven dat het met veel minder geld ook kan lukken. Volgens Warren Langley, de voormalige voorzitter van de Pacific Stock Exchange in San Francisco en een sympathisant van de Occupybeweging, kunnen 100.000 tot 200.000 dollar (77.000 tot 155.000 euro) volstaan.
McKeown zegt dat hij de kosten laag wil houden door medewerkers aan te trekken die voor een laag loon willen werken of ermee instemmen met uitstel betaald te worden. Adviseur Mayer geeft toe dat het een uitdaging wordt een ervaren directeur te vinden die tegen die voorwaarden de leiding van de coöperatie op zich wil nemen.
De kredietcoöperatie kan allicht profiteren van steun uit de behoorlijke brede Occupybeweging in de VS. Maar de vraag is wel of ideologische verschillen die basis niet versmallen. Sommige actievoerders zijn tegenstanders van het kapitalisme. McKeown zit niet op die lijn. “Ik ben een kapitalist”, zegt hij. “Toegang tot kapitaal en krediet hebben dit land groot gemaakt.” Het probleem is “hoe dat kapitalisme beheerd wordt.”
Judith Scherr
januari 24th, 2012 om
Het is een goed begin, maar het gaat niet ver genoeg.
Kapitalisme is niet hetzelfde als toegang tot geld en krediet.
Kapitalisme is toegang tot geld en krediet in ruil voor rente! ! !
Hoe laag ook, het blijft rente!
En die rente blijft diefstal, want je maakt geld zonder ervoor te werken, je maakt geld van het feit dat je zelf meer geld hebt dan een ander.
Tweede bedenking: het microkrediet is een belangrijke stap in de goede richting, maar veel arme mensen in de derde wereld hebben veel te veel micro-kredieten aangevraagd, en kunnen die nu evengoed niet meer terug betalen.
Men was te over-enthousiast over een zeer goed idee en daardoor gebeurde de uitvoering te massaal waardoor een deel van de bedoeling net omgekeerd uitkwam: sommige mensen in de derde wereld zijn nu nog eens ondergedompeld in armoede, door een teveel aan microkredeiten,
die ze veel te veel hebben aangevraagd.
Een renteloze bank, dat is de oplossing.
Verder is het prachtig dat niet de winst centraal staat
(waarom dient die rente dan? de rente is toch winst, hoe laag ze ook is?),
maar het welzijn van de klanten.
Maar als het welzijn van die klanten het enige doel is, dan mogen die klanten dus bedrijfjes of initiatieven opzetten die desastreus zijn voor het milieu? Of voor eerlijke handel?
dus de Occupy bank trekt zich niets aan van de doelstellingen van de klanten, ook als die doelstellingen erg giftig of klimaatonvriendelijk zijn?
People, planet, profit, ze zijn de tweede P vergeten, in die Occupy Bank, en ook de profit van de mensen, want laagbetaalde lonen, . . . ik weet het zo nog niet.
Maar al bij al is het geen slecht idee, het is alleszins fantastisch dat het een cooperatief is,
dat het kleinschalige bedragen uitkeert met een plafond van 1000 dollar,
en dat het welzijn van de klant toch centraal zou staan . . .
het is een begin.
Het is alleszins beter dan de huidige banken nu, in Amerika.
Ook het feit dat die klanten een zakelijke en financiële opleiding moeten gevolgd hebben is van fundamenteel belang, en dus schitterend dat ze daaraan gedacht hebben!