In de herfst word ik als fotograaf weer wakker. Op de een of andere manier heb ik, als de herfst weer begint, het gevoel dat ik daarvoor heb liggen slapen. De zomer is lekker om buiten te zitten, maar mijn fotografie is dan nooit op zijn best.

Dan beginnen de herfststormen weer, de bomen gaan kleuren, de koude trekt weer aan… en er ontstaat weer onrust in mij. Ik ben weer meer buiten te vinden dan binnen en elke dag dat het té hard plenst zit ik binnen onrustig te wachten. Ik ben een echte herfst en winter fotograaf!

Maar juist al die zintuiglijke ervaringen die wij opdoen in de herfst -denk aan de wind door de bomen horen ruisen, de kou op je benen, het vocht wat zich door je kleding dringt, dat eerste zonnestraaltje op je wang, het gekwetter van vogels- al die indrukken zijn weg als je een foto maakt. Een foto is een 2D afdruk, zonder gevoel, zonder warmte of kou ervaring, zonder beweging, zonder geluid… slechts een plat plaatje. Dit is ook één van de redenen dat foto’s vaak zo tegenvallen, juist omdat al die andere elementen die het moment voor ons bepalen schitteren door afwezigheid als je op je laptop de foto bekijkt.

Toch zijn er mogelijkheden om die zintuiglijke ervaringen aan de kijker mee te geven, hem het gevoel te geven wat jij ook had toen je het moment beleefde. Je zult dan soms wat trucs moeten toepassen en wat van fotografie moeten weten. Maar dat geeft je wel de mogelijkheid om niet alleen het moment te registreren maar om ook het gevoel over te brengen. Fotografie is een kunstvorm, alles mag van mij, ook tornen aan de werkelijkheid!

Zo sta ik op een grauwe morgen, op pad voor een fotografie opdracht, onder deze indrukwekkend beuk met prachtige herfst kleuren. De beuk overweldigt mij en ik voel mij nietig. Toch lukt het mij niet om dat gevoel in beeld te brengen en de grauwe lucht overschaduwt het gevoel. Uiteindelijk besluit ik de trukendoos open te trekken en maak ik dit beeld. Nu lijkt het wel of achter de beuk de hemel opengaat en de beuk mij bijna omarmt als klein wezen wat naar boven kijkt. De grauwe lucht helpt juist nu deze stralen te vormen.

Dit hebben we trouwens ook gedaan tijdens de herfstsferen workshops. Ik doe mijn best om tegen het eind van november de data van de workshops van 2010 online te hebben. (Bron: Johan van der Wielen/Trouw)