Voor de kusten van Australië, China, Noord-Amerika en Zuid-Afrika bevinden zich zoetwaterreserves van naar schatting een half miljoen kubieke kilometer – meer dan in de hele twintigste eeuw is gebruikt door de mensheid. Tot die ontdekking kwamen wetenschappers van de Flinders University in Australië. Ze publiceerden hun vondst in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.

Enorme hoeveelheid
“Het volume van dit water is honderd keer zo groot als wat we sinds 1990 hebben opgepompt uit grondwaterwaterlagen”, zegt hoofdauteur Vincent Post, hydrogeoloog aan de School of the Environment van de universiteit. “De vondst is erg goed nieuws, omdat dit volume bepaalde regio’s decennialang van water kan voorzien.”

Volgens Post wisten wetenschappers al dat er zoet water te vinden was onder de oceanen, maar dachten ze tot nog toe dat het enkel onder zeldzame omstandigheden voorkwam. “Ons onderzoek toont aan dat reserves aan zoet en brak water eigenlijk een veel voorkomend fenomeen zijn.”

Grondwaterlagen
De reserves zijn in de afgelopen honderdduizenden jaren gevormd, toen het zeeniveau lager was dan nu. “Bij regen infiltreerde het water in de grond en vulde het grondlagen die nu onder de zee liggen”, zegt hij. “Veel van die grondwaterlagen zijn beschermd tegen het zeewater door lagen klei en sediment.”

De grondwaterlagen zijn gelijkaardig met die op land, en het zoutgehalte is laag genoeg om gebruikt te worden voor de aanmaak van drinkbaar water, zegt Post. “Er zijn twee manieren om de grondlagen aan te boren. Met een boorplatform op zee, of met boringen op het vasteland of eilanden, dichtbij de grondwaterlagen.”

Minder energie en minder afval
Boren op zee kan duur zijn, maar Post denkt dat er voordelen zijn ten opzichte van bijvoorbeeld ontziltingsinstallaties, die drinkwater uit de zee winnen. “Het water is veel minder zout, het kan dus met minder energie tot drinkwater opgewerkt worden, en we blijven met veel minder hyperzout afvalwater zitten.”

Op zijn minst moeten landen ervoor zorgen dat de grondwaterlagen niet vervuild worden, zegt Post, door bijvoorbeeld olieboringen. “Soms worden boringen gedaan in de grondwaterlagen op zoek naar gas of olie, of om op termijn CO2 in op te slaan. Die activiteiten kunnen de kwaliteit van het water bedreigen.”

De lagen zijn niet-hernieuwbaar, waarschuwt Post. Ze kunnen immers pas weer aangevuld worden met regen als de kustlijn zich terugtrekt. “We moeten er voorzichtig gebruik van maken. Als ze weg zijn, kunnen ze niet aangevuld worden tot het zeeniveau daalt. Dat zal naar alle waarschijnlijkheid heel lang niet gebeuren.”