Het lokaal beschikbaar stellen van duurzame energiebronnen is een ideale oplossing voor energievoorziening in ontwikkelingslanden. TNO heeft nu hiervoor een kookapparaat ontwikkelt dat werkt op zonne-energie.

Vluchtelingen in Nepal en gemeenschappen in Madagascar gebruiken de parabolische zonnekokers als alternatief voor het koken op hout, en zo hebben ze ook elektriciteit om ’s avonds hun huizen te verlichten en batterijen op te laden.

Het prototype van TNO heeft een parabolische trogspiegel. Daar bestaan al enkele types van, maar die worden vaak niet warm genoeg. Met een rendement van dertig procent en een vermogen van zo’n 400 W hoopt TNO dit beter te doen.

De ‘solar cooker’ bestaat uit drie onderdelen, die makkelijk zijn te transporteren. Onderzoeker Anton Kaasjager legt uit: ‘De zon straalt in op een parabolische trogspiegel met in het brandpunt een heat pipe die is geïsoleerd met een dubbelwandige glazen buis, een zogenaamde Sydney-tube. De pijp heeft een doorsnede van twee centimeter, is twee meter lang en bevat slechts vijftien milliliter water. Het water verdampt in het brandpunt en beweegt razendsnel naar het hoger geplaatste uiteinde waar een kookplaat is bevestigd. Het water condenseert hier en stoomt terug. De zo getransporteerde warmte is voldoende om mee te koken.’

Het duurt wel tussen de zestig en negentig minuten om drie liter water aan de kook te brengen. Kaasjager: ‘Er valt nog veel winst te behalen door de kookplaat kleiner te maken, zodat er minder warmteverlies is. Met deze en nog meer verbeterpunten gaan we nu aan de slag.’ Het duurt volgens Kaasjager nog even voor het apparaat klaar is voor de markt. De kosten liggen momenteel rond de 150 euro en die moeten omlaag. Een idee is om de cookers te subsidiëren met emissierechten.

Binnenkort zal hierdoor betaalbare elektriciteit beschikbaar zijn voor 110.000 gezinnen in Madagascar, zodat ze ‘s avonds licht hebben en batterijen voor kleine apparaten kunnen opladen. In de nabije toekomst zal op deze manier in veel landen elektriciteit beschikbaar zijn voor gezinnen op het platteland.